Każde dziecko reaguje na coś innego. Mogą pomóc: noszenie, kołysanie, masowanie brzuszka, ciepło okłady na brzuszek. Niektórym dzieciom pomaga szum suszarki albo inny monotonny dźwięek. Toczeń rumieniowaty układowy (TRU; potocznie nazywany po prostu toczniem) to choroba tkanki łącznej, w wyniku której dochodzi do uszkodzenia wielu tkanek i narządów. Na toczeń najczęściej chorują kobiety w wieku rozrodczym. Objawy różnią się w zależności od przypadku, zróżnicowany jest także przebieg choroby. Toczeń – przyczyny. Współczesna wiedza medyczna nie potrafi wskazać przyczyn pojawienia się tocznia. Znane są jedynie czynniki ryzyka, predysponujące do wystąpienia choroby u danej osoby. Zaliczamy do nich: Czynniki środowiskowe – niektóre zakażenia bakteryjne czy wirusowe oraz przyjmowane leki, a także promieniowanie Toczeń rumieniowaty układowy (SLE) jest układową chorobą autoimmunizacyjną o zróżnicowanym obrazie klinicznym. Przyczyna SLE jest nieznana. U osób predysponowanych genetycznie pod wpływem czynników środowiskowych dochodzi do reakcji autoimmunologicznych z powstawaniem autoprzeciwciał i rozwoju przewlekłego procesu zapalnego. dzieci 8 – 15 lat: 28-48%, dzieci 16 – 19 lat: 25-45%. Należy jednak pamiętać, że na wynik mogą mieć wpływ takie czynniki jak: przyjmowane leki, przyjmowane suplementy diety czy stosowana dieta. Poziom limfocytów podwyższony jest zazwyczaj u kobiet w ciąży, dlatego w tym wypadku inne wartości uznawane są za prawidłowe. Ostatni Post. Toczeń i inne choroby tkanki łącznej. Pierwsze Kroki na Forum. Przywitaj się i zapoznaj z zasadami działania forum. Moderatorzy Piotrek, Monika B, kinga, agnieszka29, ewela.t. 1340. 33864. . Toczeń rumieniowaty układowy to choroba autoimmunologiczna, zaliczana do chorób reumatycznych. Jej leczeniem zajmuje się typowo lekarz reumatolog. Choroba ta może mieć rożnorodny obraz kliniczny, co wynika z faktu, iż schorzenie to może zajmować praktycznie wszystkie układy naszego organizmu. Jakie są objawy tocznia układowego i jak wygląda jego leczenie? Czy wyróżniamy w medycynie jeszcze inne schorzenia, nazywane toczniem? Autor: Getty Images Spis treściToczeń - przyczyny chorobyToczeń rumieniowaty układowy - objawy skórne toczniaToczeń rumieniowaty układowy - zmiany w układzie ruchuToczeń rumieniowaty układowy - zmiany w nerkachToczeń rumieniowaty układowy - zmiany w płucachToczeń rumieniowaty układowy - serce i układ krążeniaToczeń rumieniowaty układowy - zaburzenia neuropsychiatryczneToczeń rumieniowaty układowy a nieprawidłowości w przewodzie pokarmowymToczeń rumieniowaty układowy - diagnostykaToczeń rumieniowaty układowy - inne badania laboratoryjneToczeń rumieniowaty układowy - leczenieToczeń - zapobieganie zaostrzeniom choroby i profilaktyka powikłańToczeń rumieniowaty układowy a ciążaToczeń rumieniowaty noworodków - co to za schorzenie? Toczeń rumieniowaty układowy (SLE) to schorzenie o podłożu autoimmunologicznym, związane z powstaniem przewlekłego stanu zapalnego w organizmie. Istotą choroby jest tworzenie się złogów (kompleksów) immunologicznych, które odkładają się w skórze i innych narządach organizmu. Toczeń rumieniowaty układowy może dotykać wielu narządów naszego organizmu - na przykład serca, płuc, czy nerek. Choroba ta występuje nawet 10-krotnie częściej u kobiet, a wiek zachorowania to najczęściej 16-55. rok życia. Uważa się, że przebieg choroby jest nieco łagodniejszy u osób starszych. Poradnik Zdrowie: kiedy iść do reumatologa? Toczeń - przyczyny choroby Przyczyny zachorowania na toczeń rumieniowaty układowy nadal nie zostały do końca poznane i nie można wskazać jednego, konkretnego czynnika odpowiedzialnego za rozwój tej choroby. Na patogenezę tego schorzenia składają się zarówno czynniki genetyczne (między innymi różnego rodzaju mutacje), jak i czynniki środowiskowe ( narażenie na promieniowanie UV) oraz narażenie na czynniki zakaźne (wirus Epsteina-Barr, antygeny bakteryjne). Toczeń rumieniowaty układowy - objawy skórne tocznia Najbardziej charakterystyczne objawy tocznia układowego dotyczą skóry. Wykwity skórne pojawiają się nawet u 80% chorych na toczeń układowy. W przebiegu SLE może wystąpić przede wszystkim: rumień na twarzy, przybierający kształt motyla - czyli wykwity rumieniowe zajmujące głównie policzki i nos, zmiany skórne zaostrzają się pod wpływem ekspozycji na światło słoneczne. Co ważne, zajmowane mogą być również inne części ciała, które eksponowane są na słońce, zmiany skórne w postaci pęcherzy, grudek - wykwity skórne w przebiegu tocznia to nie tylko zmiany rumieniowe, czyli mówiąc potocznie nasilone zaczerwienienie, mogą pojawić się również wyniosłe ponad powierzchnię skóry grudki, czy wypełnione płynem pęcherze, siność siatkowata, nadżerki błony śluzowej - mogą one lokalizować się w jamie ustnej lub jamie nosowej, zmiany pokrzywkowe - mające typowo postać bąbli, wybroczyny pod płytką paznokciową - przypomina to drzazgę wbitą pod paznokieć, zmiany te wynikają z powstawania w naczyniach krwionośnych mikrozakrzepów, zmiany łuszczycopodobne, lokalizujące się przede wszystkim na ramionach, szyi i klatce piersiowej. Są to typowo zmiany grudkowe, z tendencją do złuszczania, wypadanie włosów, prowadzące nawet do łysienia, zaniki skóry, blizny, odbarwienia, jak i przebarwienia po wykwitach skórnych. Toczeń rumieniowaty układowy - zmiany w układzie ruchu Choroba ta może również wiązać się z wystąpieniem objawów i nieprawidłowości ze strony układu ruchu, do których należy: ból stawów i zapalenie stawów - najczęściej są to stawy rąk, stawy nadgarstkowe i stawy kolanowe - stawy są zajęte najczęściej w sposób symetryczny i typowo nie dochodzi do uszkodzenia chrząstki stawowej i destrukcji stawów. Możemy mieć jednak do czynienia z podwichnięciem w stawach śródręczno-paliczkowych oraz z charakterystycznym odchyleniem łokciowym w stawach nadgarstkowych - takie odchylenia nazywane są artropatią Jaccouda, bóle mięśniowe, zapalenie mięśni, zapalenie ścięgien i innych tkanek okołostawowych, osteoporoza, jałowa martwica kości - dotyczy najczęściej głowy kości udowej. Toczeń rumieniowaty układowy - zmiany w nerkach Toczeń układowy to schorzenie wielonarządowe, które może wiązać się również z zajęciem nerek. Nerki są zajęte nawet u połowy pacjentów z SLE. Uszkodzenie nerek, nazywane w tym przypadku nefropatią toczniową wynika z odkładania się w nich kompleksów immunologicznych i rozwija się zazwyczaj w pierwszych dwóch latach choroby. Zajęcie nerek w przebiegu tego schorzenia może doprowadzić do ich niewydolności. Toczeń rumieniowaty układowy - zmiany w płucach Kolejnym zajętym układem może być układ oddechowy. W przebiegu SLE może rozwinąć się: toczniowe zapalenie płuc - w postaci ostrej może objawiać się dusznością, gorączką, kaszlem, a nawet krwiopluciem. Wyróżniamy również przewlekłą postać toczniowego zapalenia płuc, która manifestuje się mniej nasilonymi objawami klinicznymi - przede wszystkim dusznością ujawniającą się przy wysiłku oraz suchym kaszlem, toczniowe zapalenie opłucnej - najczęściej ma łagodny przebieg i istotnie częściej dotyka osób starszych, zespół obkurczonych płuc - nieprawidłowość ta wynika z towarzyszącego SLE istotnego osłabienia mięśni oddechowych. Objawia się odczuwaniem duszności, a na zdjęciu radiologicznym płuc uwidacznia się, jako uniesienie przepony. Toczeń rumieniowaty układowy - serce i układ krążenia SLE może zajmować również układ sercowo-naczyniowy. Najczęstsze zmiany w tym układzie to: zapalenie osierdzia i zapalenie mięśnia sercowego - najczęściej o przebiegu bezobjawowym, choroba wieńcowa i zawał serca - należy mieć świadomość, że schorzenia te częściej występują u osób dotkniętych toczniem rumieniowatym układowym, wcześniej, niż u innych osób dochodzi do rozwoju miażdżycy, co wynika ze stosowanego leczenia (sterydy), zaburzeń hormonalnych, towarzyszących chorobie, a także z nieprawidłowości w obrębie nerek. Toczeń rumieniowaty układowy - zaburzenia neuropsychiatryczne Niestety, toczeń rumieniowaty układowy nie oszczędza również układu nerwowego, jak i psychiki pacjentów. Objawy i zaburzenia neuropsychiatryczne, mogące wystąpić w przebiegu SLE to przede wszystkim: przemijające napady niedokrwienia mózgu, udar mózgu, zarówno udar niedokrwienny, jak i krwotoczny, napady padaczkowe, depresja, zaburzenia pamięci i koncentracji, uszkodzenia obwodowego układu nerwowego, rzadko: psychozy, jałowe zapalenie opon mózgowych, uszkodzenie nerwu wzrokowego, czy też pląsawica. Toczeń rumieniowaty układowy a nieprawidłowości w przewodzie pokarmowym U pacjentów z SLE, choroba nie omija również przewodu pokarmowego. Możemy mieć do czynienia z wystąpieniem: zaburzeń połykania, powiększenia wątroby - co może wynikać z jej zapalenia na podłożu immunologicznym, zapalenia otrzewnej, zakrzepicy naczyń krezkowych lub też naczyń trzuskowych (zakrzepica naczyń może doprowadzić nawet do martwicy ściany jelita na skutek jego niedokrwienia). Toczeń rumieniowaty układowy - diagnostyka Rozpoznanie tocznia rumieniowatego układowego stawia się na podstawie występowania typowych objawów klinicznych oraz wyników badań dodatkowych, do których należą: oznaczenie przeciwciał anty-dsDNA, przeciwciał anty-Sm, przeciwciał antyfosfolipidowych, nieprawidłowe miano przeciwciał przeciwjądrowych (ANA). Są to specjalistyczne badania immunologiczne, na które może nas skierować lekarz specjalista reumatolog, ale niestety nie uzyskamy ich od lekarza rodzinnego, ponieważ nie znajdują się one w koszyku świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej. Toczeń rumieniowaty układowy - inne badania laboratoryjne Inne badania laboratoryjne, które pełnią rolę pomocniczą to: wzrost OB - odczyn Biernackiego - wskaźnik ten był niegdyś wykorzystywany w diagnostyce stanów zapalnych, jednak aktualnie jego znaczenie w tym temacie spadło - w diagnozowaniu stanów zapalnych częściej wykorzystuje się oznaczenie białka CRP, jednak w diagnostyce chorób reumatologicznych OB ciągle odgrywa istotną rolę, morfologia krwi obwodowej, w której możemy odnotować niedokrwistość, obniżenie liczny krwinek białych (leukopenię), obniżenie liczby limfocytów, czyli limfopenię, a także obniżenie liczby płytek krwi, podwyższony poziom kreatyniny i mocznika w surowicy - może towarzyszyć nefropatii toczniowej i świadczyć o uszkodzeniu nerek, badanie ogólne moczu - obecność białka w osadzie moczu, a także obecność erytrocytów (czyli krwinek czerwonych) może świadczyć o uszkodzeniu nerek w przebiegu tocznia układowego. Toczeń rumieniowaty układowy - leczenie Leczenie tocznia rumieniowatego układowego zależy przede wszystkim od postaci choroby, jej nasilenia, a także od zajętych układów organizmu. Najczęściej stosowane leki w SLE to: sterydy - podstawowe substancje stosowane w terapii tocznia. Powinno się je stosować w najmniejszych skutecznych dawkach, co pozwala na uniknięcie objawów niepożądanych; leki przeciwmalaryczne - takie, jak na przykład chlorochina. Można je stosować łącznie ze sterydami, leki immunomodulujące - należy do nich cyklofosfamid, azatiopryna, mykofenolan mofetylu, a także cyklosporyna. Leki te powodują zahamowanie aktywności układu immunologicznego, dzięki czemu zmniejszają również autoagresję, czyli reakcję skierowaną przeciwko własnemu organizmowi, co pozwala na zmniejszenie objawów choroby, niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) - stosuje się je w leczeniu objawowym zapalenia stawów i zapalenia mięśni - ich dzialanie pozwala na ograniczenia stanu zapalnego. Toczeń - zapobieganie zaostrzeniom choroby i profilaktyka powikłań Przebieg tocznia rumieniowatego układowego wygląda tak, że epizody remisji choroby (czyli jej wyciszenia) przeplatane są okresami zaostrzeń. Warto stosować się do kilku zasad, dzięki którym zmniejszamy ryzyko wystąpienia zaostrzenia tej choroby. Należy przede wszystkim pamiętać o: unikaniu ekspozycji na promieniowanie słoneczne, unikaniu leków, które mogą wywoływać tak zwany toczeń polekowy - należy do nich między innymi: prokainamid - lek przeciwarytmiczny, hydralazyna, penicylamina, dihydralazyna, diltiazem, metyldopa - podstawowy lek na nadciśnienie w ciąży, infliksymab - lek biologiczny stosowany w terapii wrzodziejącego zapalenia jelit. unikanie infekcji - stosowanie sterydów i leków immunomodulujących, sprawia, że pacjent z toczniem jest bardziej narażony na poważne zakażenia. Aby ich uniknąć, warto zaszczepić się przeciwko grypie, przeciwko pneumokokom, tężcowi oraz przeciwko Haemophilus influenzae typu B, prowadzeniu zdrowego stylu życia - unikaniu palenia, utrzymywaniu prawidłowej masy ciała oraz stosowaniu zróżnicowanej, zdrowej diety. Toczeń rumieniowaty układowy a ciąża Należy na wstępie podkreślić, że sam toczeń układowy nie wpływa na płodność, jednak może wiązać się z zagrożeniami zdrowotnymi dla matki i płodu. W okresie zaostrzeń choroby nie powinno się planować poczęcia. Zdarza się, że ciąża nasila objawy choroby. Leki, których stosowanie można kontynuować w czasie ciąży to: sterydy, azatiopryna, cyklosporyna, chlorochina. Należy podkreślić, że w ciąży przeciwwskazane jest stosowanie cyklofosfamidu oraz mykofenolanu mofetylu. Co ważne, w sytuacji, gdy u matki obecne są przeciwciała anty-Ro oraz anty-La, to może to prowadzić do wystąpienia u noworodka tak zwanego tocznia noworodkowego, który objawia się zaburzeniami rytmu serca dziecka pod postacią bloków serca. Karmienie piersią w przebiegu choroby nie jest przeciwwskazane, jednak w czasie laktacji dopuszcza się stosowanie tylko sterydów, chlorochiny i niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Toczeń rumieniowaty noworodków - co to za schorzenie? Warto wspomnieć, że toczeń może dotykać nawet dzieci od pierwszego dnia życia. Jak już wspomniano wcześniej, toczeń noworodkowy rozwija się u dzieci matek, u których wykrywa się przeciwciała anty-Ro i anty-La. Przeciwciała te mają zdolność do przechodzenia przez łożysko i wywoływania objawów chorobowych u noworodków. Oprócz wspomnianych już wyżej bloków serca, inne objawy tocznia noworodkowego to: zmiany skórne o charakterze rumieni obrączkowatych, spadek liczby płytek krwi, leukocytów (krwinek białych), niedokrwistość, powiększenie wątroby i śledziony (hepatosplenomegalia). Należy podkreślić, że wszystkie te objawy, z wyjątkiem zaburzeń rytmu pod postacią bloków serca mijają bez konieczności leczenia. Przeciwciała anty-Ro/anty-La można również wykryć w surowicy noworodka. Dziecko z toczniem rumieniowatym noworodkowym wymaga dokładnej diagnostyki kardiologicznej. Podsumowując, toczeń rumieniowaty układowy to przewlekłe schorzenie, które może istotnie obniżyć jakość życia. Jednak w przypadku odpowiedniego leczenia i prowadzenia zdrowego stylu życia można w zadowalającym stopniu opanować objawy kliniczne tego schorzenia. Jeśli wystąpią u nas objawy, mogące wskazywać na toczeń, warto udać się do lekarza rodzinnego, który po rozmowie z nami i przeprowadzeniu badania zadecyduje, czy konieczne jest rozszerzenie diagnostyki i ewentualna konsultacja lekarza reumatologa. Reumatoidalne zapalenie stawów - test wiedzy Pytanie 1 z 11 RZS jest chorobą autoimmunologiczną. Toczeń rumieniowaty to choroba autoimmunologiczna. Objawy tocznia to wysypka, rumień (często: rumień w kształcie motyla), liszaj na twarzy (liszaj krążkowy), nadwrażliwość na światło, zapalenie stawów, owrzodzenia na śluzówkach. Toczeń rumieniowaty może wystąpić w różnych formach – najczęściej występują: toczeń rumieniowaty układowy i toczeń skórny, rzadziej występuje toczeń obrzękowy i toczeń rumieniowaty to bardzo podstępna i dokuczliwa choroba o charakterze autoimmunologicznym. Nie jest łatwa w leczeniu, a przyczyny jej występowania nie są do końca znane. Czasami toczeń ogranicza się do samej skóry (toczeń rumieniowaty skórny – zewnętrzny), jednak najczęściej atakuje on cały organizm, który samoczynnie uszkadza kolejne narządy: nerki, serce, płuca, układ nerwowy. Występuje wówczas toczeń rumieniowaty układowy (wewnętrzny). Toczeń rumieniowaty – objawy Toczeń zwykle nie atakuje gwałtownie. Aż w 75 proc. przypadków najpierw pojawiają się zmiany na skórze i śluzówce. Przyjmują one postać wysypek (często pojawiających się po dłuższej ekspozycji na promienie słoneczne), łuszczących się owalnych plam na owłosionej skórze czy niebolesnych owrzodzeń w obrębie jamy ustnej. Najbardziej typowym objawem tocznia jest pojawienie się na policzkach i grzbiecie nosa charakterystycznej plamy. Toczeń – objawy: bóle stawów; zapalenia stawów; bóle głowy; zmiany skórne; zapalenie nerek; objaw Reynauda – zaczerwienienie i zasinienie skóry rąk; zmęczenie i osłabienie połączone z utratą wagi; gorączka septyczna; zaburzenia funkcji stawów (objawy są podobne do tych pojawiających się przy reumatoidalnym zapaleniu stawów) Bólom nie towarzyszą deformacje stawów. Bardzo groźne w skutkach bywa zajęcie przez toczeń układu krążenia. Może ono doprowadzić do zapalenia błon sercowych oraz mięśnia sercowego. Obecne w organizmie przeciwciała, które uszkadzają komórki krwi, mogą spowodować też liczne zaburzenia hematologiczne. Pacjenci skarżą się także na wypadanie włosów, zmiany na paznokciach (często mylnie diagnozowana jest wówczas grzybica). Toczeń – diagnozowanie Diagnozowanie tocznia jest bardzo trudne – aż u 60 proc. chorych na toczeń zmiany dotykają układu oddechowego. Występują: ostre i przewlekłe zapalenie płuc, zapalenie opłucnej (zapalenie błony pokrywającej płuca). Toczeń atakuje też układ nerwowy, dlatego mogą wystąpić przewlekłe bóle głowy, drgawki, a nawet zaburzenia neuropsychiatryczne. U wielu chorych toczeń zajmuje także nerki, co w skrajnym przypadku może prowadzić nawet do całkowitego uszkodzenia nerek. Pierwsze objawy tocznia są trudne do uchwycenia – w diagnozie często dochodzi do pomyłek. Objawy tocznia są zwykle bardzo różnorodne i mogą przypominać inne schorzenia. Dlatego postawienie właściwej diagnozy może trwać latami. Amerykańskie Towarzystwo Reumatologiczne opracowało 11 kryteriów, z których rozpoznanie co najmniej czterech przemawia za zdiagnozowaniem tocznia: rumień na twarzy liszaj krążkowy nadwrażliwość na światło słoneczne owrzodzenia na śluzówkach zapalenie stawów zapalenie opłucnej lub osierdzia zmiany w nerkach – od łagodnych do bardzo ciężkich zaburzenia układu nerwowego zaburzenia hematologiczne zaburzenia immunologiczne przeciwciała przeciwjądrowe Toczeń – przyczyny Przyczyny tocznia nie są dokładnie poznane - wiadomo jednak, że skłonność do rozwoju tocznia jest dziedziczna. Toczeń to choroba autoimmunologiczna, co oznacza że organizm zamiast chronić się przed bakteriami i wirusami, atakuje własne komórki i nazwa tocznia pochodzi od słowa lupus (wilk), gdyż na twarzy osób cierpiących na to schorzenie pojawia się charakterystyczny rumień – kształtem przypomina plamy (wybarwienie sierści) na pysku wilka (czasami zaś rumień może przypominać kształt motyla).Jak często występuje toczeń? Komu grozi? Toczeń występuje bardzo rzadko – choruje zaledwie kilkadziesiąt na sto tysięcy osób. Najczęściej na toczeń chorują kobiety w wieku rozrodczym. Mężczyźni chorują aż dziewięciokrotnie rzadziej. Toczeń a ciąża Przy rozpoznanym toczniu, decyzja o ciąży powinna być dokładnie przedyskutowana z lekarzami i poprzedzona wieloma specjalistycznymi badaniami. Zdiagnozowany toczeń nie oznacza, że kobieta nie będzie mogła zajść w ciążę, jednak choroba ta zwiększa ryzyko samoistnego poronienia, a jej objawy nasilają się w okresie ciąży. U dzieci i niemowląt toczeń spotyka się niezwykle rzadko. czy jest tu ktoś kto zmaga się z tą chorobą? dziś usłyszałam taką diagnozę i jestem przerażona KAŻDY TEMATZdrowie i urodatoczeń Angina u dwulatka Mój Synek ma 2 lata i 2 miesiące. Od miesiąca kaszlał i smarkał a od środy dostał gorączki (w okolicach +/- 39) W tym samym dniu zaczął gorączkować mąż –... Czytaj dalej → Skubanie paznokci – Co robić, gdy dziecko skubie paznokcie? Może wy macie jakieś pomysły, Zuzanka od jakiegoś czasu namiętnie skubie paznokcie, kiedyś walczyłam z brudem za nimi i obcinaniem ich, a teraz boję się że niedługo zaczną jej wrastać,... Czytaj dalej → Mozarella w ciąży Dzisiaj naszła mnie ochota na mozarellę. I tu mam wątpliwości – czy w ciąży można jeść mozzarellę?? Na opakowaniu nie ma ani słowa na temat pasteryzacji. Czytaj dalej → Czy leczyć hemoroidy przed porodem? Po pierwszej ciąży, a bardziej porodzie pojawiły się u mnie hemoroidy, które się po jakimś czasie wchłonęły. Niestety teraz pojawiły się znowu. Jestem w 6 miesiącu ciąży i nie wiem,... Czytaj dalej → Ile kosztuje żłobek? Dziewczyny! Ile płacicie miesięcznie za żłobek? Ponoć ma być dofinansowany z gminy, a nam przyszło zapłacić 292 zł bodajże. Nie wiem tylko czy to z rytmiką i innymi. Czy tylko... Czytaj dalej → Pytanie do stosujących zastrzyki CLEXANE w ciąży Dziewczyny mam pytanie wynikające z niepokoju o clexane w ciąży. Biorąc od początku ciąży zastrzyki Clexane w brzuch od razu zapowiedziano mi, że będą oprócz bolesności, wylewy podskórne, sińce, zrosty... Czytaj dalej → Mam synka w wieku 16 m-cy. Budzi się w nocy o stałej porze i nie może zasnąć. Mój syn budzi się zawsze o 2 lub 3 w nocy i mimo podania butelki z piciem i wzięcia do łóżka zasypia dopiero po ok. 2 godzinach. Wcześniej dostawał w... Czytaj dalej → Dziewczyny po cc – dreny Dziewczyny, czy któraś z Was miała zakładany dren w czasie cesarki? Zazwyczaj dreny zdejmują na drugi dzień i ma on na celu oczyszczenie rany. Proszę dajcie znać, jeśli któraś miała... Czytaj dalej → Meskie imie miedzynarodowe. Kochane mamuśki lub oczekujące. Poszukuję imienia dla chłopca zdecydowanie męskiego. Sama zastanawiam się nad Wiktorem albo Stefanem, ale mój mąż jest jeszcze niezdecydowany. Może coś poradzicie? Dodam, ze musi to... Czytaj dalej → Czy to możliwe, że w 15 tygodniu ciąży?? Dziewczyny!!! Sama nie wiem co mam o tym myśleć. Wczoraj wieczór przed kąpielą zauważyłam przezroczystą kropelkę na piersi, ale niezbyt się nią przejełam. Po kapieli lekko ucisnęłam tą pierś i... Czytaj dalej → Jaką maść na suche miejsca od skazy białkowej? Dziewczyny, których dzieci mają skazę białkową, może polecicie jakąś skuteczną maść bez recepty na suche placki, które pojawiają się na skórze dziecka od skazy białkowej? Czym skutecznie to można zlikwidować? Czytaj dalej → Śpi albo płacze – normalne? Juz sama nie wiem co mam myśleć. Mój synek ma dokładnie 5 tygodni. A mój problem jest taki, że jak mały nie śpi, to płacze. Nie mogę nawiązać z nim... Czytaj dalej → Wielotorbielowatość nerek W 28 tygodniu ciąży zdiagnozowano u mojej córeczki wielotorbielowatość nerek – zespół Pottera II. Mój ginekolog skierował mnie do szpitala. W białostockim szpitalu po usg powiedziano mi, że muszę jechać... Czytaj dalej → Ruchome kolano Zgłaszam się do was z zapytaniem o tytułowe ruchome kolano. Brzmi groźnie i tak też wygląda. dzieciak ma 11 miesięcy i czasami jego kolano wyskakuje z orbity wygląda to troche... Czytaj dalej → W 2015 roku ukazały się pierwsze zalecenia dotyczące postępowania z dzieckiem chorującym na zespół nerczycowy (ZN). Opracował je zespół ekspertów powołanych przez Polskie Towarzystwo Nefrologii Dziecięcej (PTNefD) [1]. Od tej pory wiele poglądów uległo zmianie za sprawą wyników nowych badań, szerokich metaanaliz i obserwacji klinicznych. Dało to podstawy do aktualizacji starych wytycznych i stworzenia nowych zaleceń [2]. Ukażą się one lada moment również na stronie naszego towarzystwa. Ich zadaniem jest pomoc nefrologom dziecięcym, pediatrom i lekarzom pierwszego kontaktu w wyborze optymalnej strategii postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u dzieci z zespołem nerczycowym. Istnieje nadzieja, że ustrzegą one od często popełnianych błędów. Podkreślić trzeba, że nowe zalecenia dotyczą pacjentów z idiopatycznym ZN, a nie chorych na wrodzony ZN czy zespół nerczycowy na podłożu wtórnych glomerulopatii. Zespół nerczycowy definiowany jest jako białkomocz przekraczający zdolności kompensacyjne ustroju (białkomocz nerczycowy – tab. 1.), któremu towarzyszy obniżone stężenie albumin w surowicy 50 mg/kg ≥ 200 mg białka/1 mmol kreatyniny Porcja moczu porannego uPCR ≥ 2 mg/mg ≥ 200 mg/mmol Porcja moczu porannego Test paskowy 3+ uPCR (urine protein creatinine ratio) – wskaźnik białko/kreatynina w moczu Tab. 2. Przyczyny pierwotnego ZN Pierwotne glomerulopatie • Idiopatyczny zespół nerczycowy (IZN) • Nefropatia błoniasta • Mezangialne kłębuszkowe zapalenie nerek (kzn) • Mezangiokapilarne kzn Dominującą postacią w tej grupie jest u dzieci idiopatyczny zespół nerczycowy (IZN). U morfologicznych podstaw IZN leżą zmiany minimalne (minimal change disease; MCD), które występują najczęściej i dobrze odpowiadają na leczenie steroidami (do 85–90%), rzadziej jest to rozplem mezangium (mesangial glomerulonephritis; MGN) lub segmentalne ogniskowe stwardnienie kłębuszków (focal segmental glomerulosclerosis; FSGS). U większości dzieci IZN rozwija się na podłożu zmian minimalnych (submikroskopowych). Wtórny ZN, który rozwija się wskutek uszkodzenia kłębuszka nerkowego w przebiegu innych schorzeń [5]. Przyczyny podano w tabeli 3. Tab. 3. Przyczyny wtórnego ZN Wtórny ZN • układowe zapalenia naczyń (nefropatia w przebiegu choroby Schoenleina-Henocha) • choroby o podłożu autoimmunologicznym (toczeń rumieniowaty układowy, reumatoidalne zapalenie stawów i inne choroby tkanki łącznej) • wrodzone, genetycznie uwarunkowane nefropatie związane z nieprawidłową mikrostrukturą błony filtracyjnej kłębuszków (np. wrodzone zespoły nerczycowe czy zespół Alporta) • choroby metaboliczne (cukrzyca, skrobiawica) • zakażenia bakteryjne (kiła, gruźlica) • zakażenia wirusowe (HBV, HCV, EBV, CMV, RSV, HIV) • leki (kaptopryl, niesteroidowe leki przeciwzapalne, lit) • alergeny (ukąszenia owadów i węży, pyłki roślin, alergeny pokarmowe) • nowotwory (chłoniaki, białaczki limfatyczne) • zatrucia metalami ciężkimi • utrudnienie odpływu krwi żylnej z nerki Z uwagi na wiek, w którym wystąpił pierwszy epizod ZN, wyróżniamy następujące typy ZN: wrodzony – od urodzenia do 3. niemowlęcy – pomiędzy 3.–12. dziecięcy – powyżej 12. Epidemiologia Jak wspomniano powyżej, IZN jest najczęstszą postacią ZN w populacji pediatrycznej (do 90% u dzieci do 10. dlatego też będzie on przedmiotem niniejszego opracowania. Szczyt zachorowań przypada na 3. i znacząco maleje po ukończeniu 12 lat. Znajomość tego faktu jest ważna przy wstępnej diagnostyce ZN. Częstość występowania, uwzględniająca również nawroty, szacowana jest na 1,15–16,9/100 000 populacji dziecięcej i zależy od przynależności narodowo-etnicznej oraz regionu geograficznego [6, 7]. Nowe zachorowania dotyczą 1,2–6,5/100 000 dzieci, w Europie Zachodniej do 3,5/100 000. Częściej chorują chłopcy, w najmłodszej grupie wiekowej stosunek chłopców do dziewcząt wynosi 3 : 1. W ośrodkach nefrologii dziecięcej ok. 1/4–1/3 przyjęć stanowią pacjenci z IZN. Na podkreślenie zasługuje fakt, że zbyt często trafiają oni do szpitala za późno, z towarzyszącymi już powikłaniami. Dzieje się tak z powodu błędnej diagnozy lekarza pierwszego kontaktu, co nie powinno mieć miejsca, gdyż IZN nie jest na tyle rzadką chorobą, by się z nią nie stykał. Etiopatogeneza IZN Etiopatogeneza IZN nie jest do końca wyjaśniona. Do rozwoju białkomoczu nerczycowego dochodzi wskutek uszkodzenia bariery filtracyjnej kłębuszka, która składa się z komórek nabłonkowych (podocytów), błony podstawnej oraz komórek śródbłonka. Uważa się, że za to zjawisko głównie odpowiedzialna jest dysfunkcja limfocytów T i B. Udowodniono także udział różnych, krążących w osoczu czynników, zwiększających przepuszczalność błony filtracyjnej ( białko suPAR, hemopeksyna) [8, 9]. Charakterystyka kliniczna IZN w wielu aspektach różni się od innych ZN u dzieci. W tabeli 4. przedstawiono cechy charakteryzujące IZN, które mogą być przydatne już na etapie wstępnej diagnostyki. Jeśli pierwszy epizod ZN wystąpi u dzieci powyżej 12. to prawdopodobieństwo innej niż IZN postaci jest bardzo duże i wiąże się z koniecznością rozszerzenia badań diagnostycznych. Tab. 4. Cechy charakteryzujące IZN u dzieci Pierwszy epizod pomiędzy 1.–10. (w 90% u dzieci do 10. Przebiega z okresami nawrotów i remisji Poprzedzony jest najczęściej infekcją Rzadko w osadzie moczu obecność erytrocytów (do 10% chorych) Ciśnienie tętnicze krwi przed leczeniem – prawidłowe Funkcja nerek prawidłowa Bardzo dobra reakcja na steroidy (do 85% dzieci) – steroidowrażliwość Rokowanie co do funkcji nerek w zdecydowanej większości przypadków – bardzo dobre Objawy kliniczne IZN Objawy, z powodu których dziecko zgłasza się do lekarza pierwszego kontaktu, to przede wszystkim obrzęki. Początkowo występują one na powiekach w godzinach porannych i mają tendencję do ustępowania w godzinach popołudniowych. W kolejnych dniach pojawiają się ciastowate obrzęki wokół kostek i na podudziach, i mogą one ulegać grawitacyjnemu przemieszczaniu. Czasami obserwujemy uogólnione obrzęki (anasarca) z gigantycznym powiększeniem moszny i prącia u chłopców, a warg sromowych u dziewczynek [5]. Obrzęki powiek zbyt często interpretowane są jako zmiany alergiczne i leczone preparatami przeciwhistaminowymi. Dopiero gdy się nasilają i następuje pogorszenie stanu ogólnego dziecka, pacjent kierowany jest do szpitala. Jeden z naszych pacjentów, zanim trafił do kliniki, leczony był przeciwalergicznie przez 3 miesiące. Takie postępowanie prowadzi do nasilenia zaburzeń hemodynamicznych i metabolicznych i może skutkować rozwojem powikłań zagrażających życiu. Obok obrzęków dochodzi do przesięków do jam ciała, najczęściej do jamy otrzewnowej (wodobrzusze), czego wyrazem jest powiększenie obwodu brzucha, a w późniejszym okresie uwypuklenie pępka. Rzadziej płyn gromadzi się w opłucnej i może być przyczyną zaburzeń oddechowych, sporadycznie wysięk dotyczy worka osierdziowego z objawami tamponady serca. Przesięki do jam ciała są związane z dużą utratą albumin w surowicy i zmniejszeniem ciśnienia onkotycznego osocza, co prowadzi do „przechodzenia” płynu z naczyń do tkanek. Klinicznym wyrazem tego stanu jest spadek diurezy, a w skrajnych przypadkach wystąpienie ostrej przednerkowej niewydolności nerek w wyniku zmniejszonej perfuzji krwi przez nerki lub wstrząsu oligowolemicznego [5, 10]. Podkreślić trzeba, że szybkość narastania obrzęków i wystąpienie powyższych powikłań zależne jest od szybkości narastania białkomoczu oraz od osobniczej wydolności mechanizmów kompensacyjnych. Przy wolnym zatrzymywaniu płynów matki często nie zauważają obrzęków i cieszą się z przyrostu masy ciała swojej pociechy. Ucisk naczyń krezkowych przez płyn w jamie otrzewnowej, a także niedotlenienie lub zakrzep naczyń krezki może być przyczyną silnych bólów brzucha i wymiotów (kryza brzuszna). Wielokrotnie zdarzało się, że z tego powodu dziecko było operowane z rozpoznaniem ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego. Utrata łaknienia u dzieci z IZN związana jest z obrzękiem ściany jelit i wodobrzuszem. Pienisty mocz to kolejny objaw IZN. Jest on wyrazem obecności dużej ilości białka. W obrazie klinicznym u dzieci z obrzękami zwraca uwagę bladość powłok, która nie wynika z realnie zmniejszonego stężenia hemoglobiny, a z gromadzenia się przesięków w tkance podskórnej. Powikłania Powikłania wynikają zarówno z samej istoty choroby, jak i z zastosowanego leczenia. Najgroźniejsze są powikłania ostre związane z hipowolemią i przewodnieniem oraz zaburzeniami w układzie krzepnięcia [5, 10]. Powikłania przewlekłe są skutkiem przewlekłej utraty białek pełniących ważne funkcje ustrojowe i dotyczą pacjentów opornych na leczenie, z długotrwałą utratą białka. Zestawiono je w tabeli 5. Tab. 5. Powikłania ZN Charakter powikłań Manifestacja kliniczna Ostre • Ostra przednerkowa niewydolność nerek • Wstrząs hipowolemiczny • Obrzęk płuc • Obrzęk mózgu • Pseudoguz mózgu • Ostra choroba zatorowo-zakrzepowa (zakrzep żył i tętnic: nerkowych, płucnych, kończyn, tętnic mózgowych • Zakażenia Przewlekłe • Niedokrwistość • Niedożywienie • Hipotyreoza • Przedwczesna miażdżyca • Zaburzenia kostne (osteoporoza • Zaburzenia odporności – skłonność do zakażeń Związane z leczeniem • Objawy uboczne steroidów • Objawy uboczne cyklosporyny • Objawy uboczne mykofenolanu mofetylu • Objawy uboczne innych stosowanych rzadziej leków Rozpoznawanie Podstawowe badania laboratoryjne Badanie ogólne moczu – najczęściej występuje izolowany białkomocz, u ok. 10% chorych niewielka erytrocyturia w osadzie oraz obecność wałeczków szklistych i woskowych, ciężar właściwy moczu jest podwyższony z powodu dużej zawartości białka, czasami przejściowa niewielka glikozuria jako objaw czynnościowego uszkodzenia cewek proksymalnych, lipiduria. We krwi: hipoproteinemia z hipoalbuminemią, podwyższenie stężenia alfa- i beta-globulin, obniżone stężenia alfa-1 i gamma-globulin, hiperlipidemia (hipercholesterolemia, hipertriglicerydemia), kreatyna, mocznik – w niepowikłanym ZN – stężenia prawidłowe, podwyższone przy hipowolemii, morfologia krwi – wyższe stężenie Hb i Ht oraz liczby erytrocytów – jako wyraz hipowolemii, wzrost liczby płytek krwi, hipokalcemia i obniżone stężenie 25(OH)D3, zaburzone parametry układu krzepnięcia (wzrost stężenia fibrynogenu, D-dimerów, obniżone stężenie i aktywność antytrombiny III, wydłużony czas kaolinowo-kefalinowy – APTT), hormony tarczycy – fT3 i fT4 – stężenia obniżone. Badania genetyczne w kierunku mutacji genów kodujących białka podocytów i błony podstawnej powinny być wykonane w przypadku zespołów steroidoopornych, zwłaszcza u dzieci poniżej 1. i u pacjentów obciążonych rodzinnie [2, 5]. Biopsja nerki przed włączeniem terapii nie jest rutynowo wykonywana, przyjmuje się bowiem, że najczęściej mamy do czynienia ze zmianami submikroskopowymi, które bardzo dobrze reagują na leczenie steroidami. Wskazania do biopsji nerki u dziecka z pierwszym rzutem ZN podano w tabeli 6 [2]. Tab. 6. Wskazania do biopsji nerki u dzieci z ZN [2] • Pierwszy rzut ZN powyżej 12. • Pierwotna steroidooporność • ZN, któremu towarzyszy zespół nefrytyczny (krwio-lub krwinkomocz, i/lub nadciśnienie tętnicze i/lub hipokomplementemia) • ZN z utrzymującym się upośledzeniem filtracji kłębuszkowej Przebieg Idiopatyczny zespół nerczycowy przebiega z okresami zaostrzeń i remisji; nawroty są zazwyczaj indukowane infekcjami górnych dróg oddechowych. Szybko podjęte leczenie i dobra reakcja na steroidy w krótkim czasie prowadzą do ustąpienia objawów klinicznych i laboratoryjnych. Opóźnione wdrożenie terapii lub brak jej efektów skutkują rozwojem poważnych powikłań opisanych powyżej. W zależności od reakcji na leczenie oraz uzyskanego efektu przyjęto następujące definicje ZN (tabele 7, 8, 9) [2, 3, 4]. Tab. 7. Klasyfikacja ZN w zależności od reakcji na leczenie oraz efektu terapii [2] Określenie Definicja Zespół nerczycowy steroidowrażliwy ustąpienie białkomoczu do 4 tyg. od rozpoczęcia leczenia kortykosteroidami w dawkach standardowych 60 mg/m2/d (2 mg/kg maks. 60 mg/d) Zespół nerczycowy steroidozależny nawroty białkomoczu w trakcie stosowania prednizonu (niezależnie od dawki) lub w okresie krótszym niż 15 dni po jego odstawieniu Zespół nerczycowy z rzadkimi nawrotami mniej niż 2 nawroty w czasie 6 m. lub mniej niż 4 nawroty w ciągu roku, niezależnie od czasu trwania choroby Zespół nerczycowy z częstymi nawrotami ≥ 2-krotny nawrót w czasie 6 m. lub ≥ 4 nawroty w ciągu roku, niezależnie od czasu trwania choroby Pierwotna steroidooporność brak całkowitej remisji po okresie 4 tyg. leczenia GKS pierwszego rzutu ZN Późna odpowiedź na leczenie uzyskanie całkowitej remisji po 6 tyg. leczenia GKS pierwszego rzutu ZN Tab. 8. Definicje związane z uzyskanym efektem terapii [2] Wtórna steroidooporność brak reakcji na leczenie kortykosteroidami poprzednio steroidowrażliwego lub steroidozależnego ZN Całkowita remisja ZN uPCR ≤ 0,2 mg białka/mg kreat. (≤ 20 mg/ mmol) w pierwszej porannej porcji lub dobowej zbiórce moczu lub brak lub 0,2 mg/mg (> 20 mg/mmol), ale 3g/dl Tab. 9. Definicje związane z zastosowaniem alternatywnych leków immunosupresyjnych przy braku pożądanej odpowiedzi na steroidy [2] ZN wrażliwy na leczenie inhibitorami kalcyneuryny Częściowa remisja po 6 miesiącach leczenia lub całkowita po 12 miesiącach leczenia inhibitorami kalcyneuryny ZN oporny na leczenie inhibitorami kalcyneuryny Brak częściowej remisji po 6 miesiącach leczenia inhibitorami kalcyneuryny w adekwatnych dawkach i pod kontrolą stężenia leku ZN oporny na wielolekową farmakoterapię Brak całkowitej remisji po 12 miesiącach leczenia 2 lekami o różnym punkcie uchwytu działania Terapia ZN Leczenie obrzęków Ograniczenie podaży soli w diecie dotyczy wszystkich dzieci w ostrej fazie choroby. Przed rozpoczęciem terapii należy ocenić stopień nawodnienia pacjenta, który warunkuje dalsze postępowanie (tabele 10, 11). Stosowanie dożylne ekspanderów u pacjentów z hipowolemią powinno odbywać się w ośrodkach klinicznych dysponujących doświadczeniem w ich stosowaniu z uwagi na ryzyko powikłań. Podanie albumin może skutkować obrzękiem płuc, podaż dekstranu niskocząsteczkowego może być obarczona ryzykiem wystąpienia reakcji alergicznej. Tab. 10. Ocena stopnia nawodnienia dziecka z ZN [1] Parametry kliniczne i biochemiczne Hipowolemia Normo/hiperwolemia pierwotna przyczyna obrzęków hipoalbuminemia → ↓ ciśnienia onkotycznego wzrost aktywności kanału sodowego ENaC w cewce zbiorczej → retencja Na zimne kończyny + — czas powrotu włośniczkowego > 2 sekund 20 g/l stężenie Na w moczu 10 mmol/l Tab. 11. Zasady leczenia obrzęków nerczycowych • Ograniczenie podaży soli < 35 mg/kg • W hiponatremii – dodatkowo zmniejszenie podaży płynów • W hipowolemii: – 20% roztwór albumin w dawce 0,5–2 g/kg w powolnym wlewie dożylnym lub – Dekstran 40 – 5–10 ml/kg w powolnym wlewie dożylnym – następnie furosemid dożylnie 5–10 mg/kg • W normo/hiperwolemii – doustne leki moczopędne: – furosemid 1–3 mg/kg w 3–4 dawkach – hydrochlorotiazyd 1–2 mg/kg w 2–4 dawkach – spironolakton 1–4 mg/kg w 2–4 dawkach Leczenie pierwszego rzutu ZN Lekiem z wyboru w leczeniu pierwszego i kolejnych rzutów ZN są steroidy (tabele 12, 13). W świetle najnowszych wytycznych, opartych na międzynarodowych doświadczeniach, czas leczenia pierwszego rzutu został skrócony z 6 do 3 miesięcy [2, 4, 12]. W nawrotach o ciężkim przebiegu możliwe jest zastosowanie wysokich dawek steroidów podawanych dożylnie. Trzy pierwsze „pulsy” metylprednizolonu w dawce 10 mg/kg są podawane codziennie, kolejne 3 – co drugi dzień. Tab. 12. Leczenie pierwszego rzutu ZN [2, 3] Dawka ... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej" Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej ...i wiele więcej! Sprawdź Toczeń dotyka głównie młode kobiety. Nadal niewiele o nim wiadomo Objawy choroby zmieniają się w czasie, dlatego trudno dobrać odpowiednie leczenie. Jak funkcjonować w obliczu nieprzewidywalnej choroby? Przeczytaj relację z naszego forum. Co to jest toczeń? Toczeń to choroba autoimmunologiczna, czyli taka, która polega na zaburzeniu działania naszego układu obronnego. Organizm zaczyna „atakować” sam siebie: niszczy narządy, na przykład nerki, czy płuca. Przyczyny choroby nie są znane. Życie z toczniem może być trudne dla pacjenta, ponieważ jego leczenie jest bardzo skomplikowane. Dlatego niezwykle ważne jest obserwowanie objawów choroby i stały nadzór lekarzy. Pierwsze objawy toczenia Paulina ma 29 lat, 4 lata temu zaobserwowała nawracające bóle stawów oraz kości. Na twarzy pojawiły się czerwone plamki. Paulina była osłabiona, bardzo wyczulona na światło i szybko się męczyła. Wtedy jeszcze nie podejrzewała, że może być na coś chora. Objawy nasilały się, a potem znikały. Odwiedziła kilku lekarzy reumatologów oraz dermatologów. W końcu jeden z nich zasugerował, że może to być toczeń. Paulina niewiele wiedziała o chorobie, z przerażeniem zaczęła przeglądać informacje w internecie. - Wpadłam w panikę. Nie zostałam jeszcze zdiagnozowana, ale po lekturze artykułów oraz postów na forach byłam prawie przekonana, że jestem chora na toczeń. Odniosłam wrażenie, że to bardzo ciężka choroba, a moje życie się kończy – mówi. Diagnostyka Seria badań i wizyt u lekarza potwierdziła przypuszczenia. Lekarze diagnozują toczeń, jeśli pacjent spełnia minimum 4 z 11 tak zwanych kryteriów rozpoznania tocznia rumieniowatego układowego wg American College of Rheumatology (ACR). Paulina przeszła również szereg innych badań. Nie było wątpliwości – zdiagnozowano u niej toczeń rumieniowaty układowy. Paulina była w szoku. Załamała się. Na szczęście wspierała ja rodzina i chłopak. To oni dali jej siłę do walki. Czekała ją kuracja sterydowa, której się bardzo obawiała. Miała wrażenie, że tyje i puchnie w oczach, ale objawy ustąpiły. Leczenie toczenia - relacja pacjenta - Sterydy to podstawa walki z toczniem. Leczenie jest bardzo skomplikowane, należy często odwiedzać lekarza, monitorować objawy, które mogą się nasilać bądź zmieniać. Lekarz dobiera odpowiednie leki na podstawie informacji o moim stanie zdrowia. Męczące jest również przyjmowanie ogromnej ilości leków każdego dnia, ale nie ma wyjścia…- mówi. Paulina miała zmieniane leki kilka razy, ponieważ po niektórych czuła się bardzo źle. Częste wizyty u lekarza, zmiany leków oraz czekanie na objawy i ich monitorowanie są również sporym obciążeniem psychicznym. Bała się, jak będzie normalnie żyć. Chciała wyjechać na wakacje, obawiała się jednak braku kontaktu z lekarzem i nadmiaru słońca (chorzy na toczeń muszą uważać na słońce), jednak po konsultacji uznała, że nie ma powodów, aby rezygnowała z normalnego życia. - Na początku bałam się każdego dnia, każdej zmiany miejsca czy wyjazdu. Martwiłam się o pracę, właśnie kończyłam studia, pracowałam w firmie marketingowej, ale wciąż byłam przemęczona. Niektóre leki powodowały, że nie byłam w stanie podnieść się z łóżka. Odeszłam z pracy, przez pół roku spędzałam czas na zmianę u lekarza i w domu. Byłam podłamana, jednak nadszedł moment, kiedy zrozumiałam, że nie mogę się poddać i powinnam zacząć żyć normalnie zamiast płakać po nocach. Krzysiek oświadczył się Paulinie. Ta wzruszająca chwila odmieniła jej sposób myślenia i dodała jej sił. Zaczęła myśleć o ich wspólnym życiu i ślubie. Przygotowania do tego dnia spowodowały, że zapomniała o chorobie. Wsparcie narzeczonego było nieocenione. Jej stan fizyczny, jak i psychiczny poprawił się. Zdecydowała, że jest gotowa, aby wrócić do pracy. Szef przyjął ją z powrotem z tym, że na pół etatu. Dziś Paulina pracuje już w pełnym wymiarze godzin. Jest szczęśliwą mężatką. Oboje marzą o dziecku. Paulina wie, że w obliczu choroby ciąża jest wyzwaniem zarówno dla niej, jak i lekarza prowadzącego. Jednak jest już po pierwszych konsultacjach i ma nadzieję, że już niedługo zostanie mamą. Rady dla pacjenta chorego na toczeń Paulinie życzymy powodzenia w realizacji marzeń oraz siły do walki z chorobą, a dla czytelników mamy kilka prostych wskazówek, jak postępować w czasie leczenia choroby: Prowadź dzienniczek choroby. Zapisuj objawy, częstotliwość ich występowania, daty i pory dnia. To wszystko pozwoli Tobie i Twojemu lekarzowi na monitorowanie choroby i skuteczną walkę z nią. Pamiętaj, aby o każdej zmianie czy nasileniu danego symptomu informować lekarza. Zachowuj wyniki badań i gromadź je w jednym miejscu, tak abyś mógł zawsze do nich wrócić. Omawiaj wyniki z lekarzem, jeśli czegoś nie wiesz – pytaj śmiało. Jeśli zrozumiesz, co się dzieje z Twoim ciałem, będziesz czuł się bardziej spokojny. Spróbuj oszacować efekty. Jeśli bierzesz dany lek, zapytaj lekarza, kiedy możesz spodziewać się poprawy lub jak Twój organizm będzie w danym czasie na niego reagował. Dzięki temu łatwiej oszacujesz, czy leczenie przynosi spodziewane efekty. Nie bój się powiedzieć lekarzowi, jeśli masz wątpliwości, że lek na Ciebie nie działa. Tylko szczera rozmowa z lekarzem rozwieje Twoje obawy, a lekarzowi pozwoli na dobranie odpowiedniego leczenia. Jeśli masz wrażenie, że Twój lekarz nie wyjaśnia Ci wszystkiego w wystarczającym stopniu, odwiedź drugiego lekarza. Konsultacja z kolejnym doktorem może czasem zaowocować wyciągnięciem wartościowych wniosków. Dyskutuj i poznawaj ludzi, którzy mają podobny problem. Wymiana doświadczeń i wsparcie pomogą Ci przetrwać trudne chwile. Odwiedzaj blogi osób chorych, szukaj informacji, udzielaj wsparcia. Twoje doświadczenia mogą pomóc komuś w podobnej sytuacji. Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na temat zdrowia i zdrowego stylu życia, zapraszamy na nasz portal ponownie!

toczeń u dzieci forum